Bạn đã từng nghe về Serverless nhưng vẫn chưa thực sự hiểu rõ đây là gì? Đúng như tên gọi, Serverless với chức năng chính là giúp doanh nghiệp không cần quản lý máy chủ. Trong bài viết này, hãy cùng MONA Host khám phá sâu hơn Serverless là gì để hiểu rõ hơn về công nghệ đang được xem là tương lai của ngành công nghiệp phần mềm này.
Serverless là gì?
Mô hình Serverless, phát triển trên nền tảng đám mây, cho phép doanh nghiệp triển khai ứng dụng mà không cần lo lắng về việc quản lý máy chủ hay hệ điều hành. Thay vì tự mình quản lý và vận hành phần cứng và phần mềm, doanh nghiệp sẽ giao toàn bộ việc này cho các nhà cung cấp dịch vụ đám mây.
Điểm đặc biệt của Serverless chính là doanh nghiệp chỉ phải chi trả theo mức sử dụng thực tế. Ví dụ, với máy chủ ảo VPS (Virtual Private Server), doanh nghiệp thường phải trả phí định kỳ hàng tháng cho tài nguyên, ngay cả khi không sử dụng. Trong khi đó, với Serverless, bạn có thể hình dung việc thanh toán giống như gói cước điện thoại, tính phí theo thời gian sử dụng – gọi bao nhiêu thì trả tiền bấy nhiêu.
Các mô hình dịch vụ phổ biến của Serverless
Serverless không chỉ là một thuật ngữ công nghệ mà còn đại diện cho một bước đột phá lớn trong lĩnh vực điện toán đám mây. Trong đó, Baas và FaaS chính là hai nền tảng giúp Serverless tối ưu hóa tài nguyên và mang lại sự linh hoạt vượt trội.
Mô hình BaaS
BaaS (Backend as a Service), hay còn gọi là Backend dưới dạng dịch vụ, là một giải pháp giúp doanh nghiệp xử lý các Logic Code ở Frontend mà không cần tự xây dựng hệ thống Backend. Thay vào đó, doanh nghiệp sẽ sử dụng các API do bên thứ ba cung cấp.
Để hiểu rõ hơn về BaaS trong mô hình dịch vụ Serverless, hãy xem xét một ví dụ cụ thể: Giả sử doanh nghiệp muốn phát triển một ứng dụng dự báo thời tiết nhưng không có thiết bị đo đạc hay vệ tinh để thu thập dữ liệu. Trong trường hợp này, doanh nghiệp có thể sử dụng dữ liệu từ các API công khai của các bên thứ ba, như Google Weather API. Các dữ liệu này sẽ được lấy về và xử lý để hiển thị trên giao diện người dùng (Frontend).
Mô hình FaaS
Với mô hình FaaS (Function As A Service), các doanh nghiệp không còn cần phải dựa vào API của bên thứ ba như mô hình BaaS. Thay vào đó, họ có thể tự xây dựng và triển khai API riêng của mình trên server mà không cần phải lo lắng về quản lý phần cứng hay web server.
FaaS tự động hóa quy trình xử lý và vận hành qua dịch vụ đám mây của nhà cung cấp, giúp doanh nghiệp không cần thuê server hay triển khai mã nguồn như mô hình Client Server. Thay vào đó, doanh nghiệp triển khai mã nguồn dưới dạng chức năng, và nhà cung cấp quản lý server và lưu trữ, cho phép doanh nghiệp tập trung vào phát triển ứng dụng.
Ưu và nhược điểm của Serverless là gì?
Serverless hoạt động bằng cách phân chia ứng dụng phía máy chủ thành các chức năng nhỏ gọn, thuộc các dịch vụ BaaS hoặc FaaS, mỗi chức năng đảm nhận một nhiệm vụ cụ thể. Nhờ đó, mô hình này đem lại những lợi ích đặc biệt riêng nhưng đi kèm với đó cũng ẩn chứa một số hạn chế nhất định.
Ưu điểm của Serverless
Xây dựng Serverless mang lại lợi ích lớn như giúp bạn tập trung vào việc phát triển sản phẩm chính mà không phải bận tâm về việc quản lý hay vận hành các máy chủ, dù là trên nền tảng đám mây hay hệ thống máy chủ tự xây dựng. Giúp mang lại một số lợi thế nổi bật cho doanh nghiệp khi sử dụng như:
- Chi phí linh hoạt: Với mô hình Serverless, bạn chỉ trả tiền cho những công việc tính toán thực tế mà bạn sử dụng. Điều này giúp tiết kiệm chi phí, vì bạn không phải trả tiền cho tài nguyên không sử dụng.
- Khả năng mở rộng linh hoạt: Serverless cho phép bạn dễ dàng mở rộng hoặc thu hẹp tài nguyên theo mức nhu cầu sử dụng thực tế. Điều này có nghĩa là bạn có thể đáp ứng nhu cầu tăng trưởng mà không lo về việc quản lý quy mô tài nguyên lớn.
- Quản lý cơ sở hạ tầng đơn giản: Nhà cung cấp dịch vụ đám mây sẽ lo liệu phần lớn việc quản lý cơ sở hạ tầng máy chủ. Bạn không cần phải bận tâm về vấn đề này, mà có thể tập trung vào việc phát triển ứng dụng của mình.
- Tự động co giãn: Hệ thống Serverless tự động điều chỉnh quy mô khi có nhu cầu tải cao, mà không cần sự can thiệp của người quản trị. Điều này giúp duy trì hiệu suất ổn định mà không cần thiết kế thủ công.
- Giảm thời gian triển khai và phát triển: Sử dụng mô hình Serverless giúp bạn tập trung vào việc phát triển ứng dụng mà không phải lo lắng về việc quản lý cơ sở hạ tầng máy chủ. Điều này rút ngắn thời gian triển khai và phát triển dự án.
Nhược điểm của Serverless
Dù Serverless application mang lại nhiều lợi ích nổi bật, nhưng đây chưa hẳn là lựa chọn hoàn hảo cho mọi doanh nghiệp. Dưới đây là một số nhược điểm của Serverless mà bạn nên cân nhắc trước khi quyết định sử dụng:
- Độ trễ: Một trong những thách thức lớn của Serverless computing là độ trễ khi phản hồi yêu cầu từ ứng dụng. Sử dụng tài nguyên điện toán đám mây có thể gây ra thời gian chờ đợi lâu hơn so với các giải pháp truyền thống.
- Gỡ lỗi: Quá trình gỡ lỗi trên nền tảng Serverless có thể gặp khó khăn do việc không có nguồn tài nguyên thống nhất từ một máy chủ duy nhất. Điều này làm cho việc theo dõi và khắc phục lỗi trở nên phức tạp hơn.
- Phụ thuộc vào nhà cung cấp: Doanh nghiệp có thể gặp phải vấn đề nếu dịch vụ từ nhà cung cấp không tương thích với phần mềm hoặc ứng dụng của họ, gây hạn chế khả năng tự do lựa chọn nền tảng phù hợp.
- Yêu cầu kiến thức chuyên sâu: Để tối ưu hóa việc vận hành Serverless computing, doanh nghiệp cần có kiến thức kỹ thuật vững về cách sử dụng IAM policies, cấu hình các stage, và quản lý bộ nhớ của các Function.
- Chi phí ẩn: Tùy thuộc vào nhà cung cấp dịch vụ, một số chi phí phát sinh có thể không được liệt kê rõ ràng, chẳng hạn như chi phí lưu trữ mã nguồn, băng thông và lưu trữ dữ liệu (ví dụ như DynamoDB, RDMS).
- Thời gian tìm hiểu: Bạn cần dành thời gian để hiểu và quản lý các tài nguyên trong môi trường Serverless. Dù không phức tạp như quản lý máy chủ, nhưng bạn vẫn phải học cách sử dụng các công cụ như CloudFormation, IAM policies, và quản lý cấu hình cho các chức năng liên quan đến stage, region và memory.
Ứng dụng của Serverless là gì?
Ứng dụng của Serverless đang mở ra một tương lai mới cho công nghệ thông tin và phát triển phần mềm. Với khả năng mở rộng và chi phí linh hoạt, Serverless đã trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều doanh nghiệp và nhà phát triển. Vì vậy, không thể không nhắc đến một số ứng dụng nổi bật mà mô hình này cung cấp như:
- Ứng dụng với tải công việc không đồng đều: Nếu ứng dụng của bạn có tải công việc thay đổi thất thường hoặc có các đợt tải cao vào những thời điểm cụ thể, Serverless sẽ tự động điều chỉnh quy mô để đáp ứng nhu cầu mà không cần phải thực hiện các thao tác thủ công.
- Yêu cầu mở rộng tài nguyên linh hoạt: Khi ứng dụng của bạn cần khả năng mở rộng hoặc thu nhỏ tài nguyên tính toán một cách linh hoạt tùy theo nhu cầu, Serverless chính là giải pháp lý tưởng. Công nghệ này giúp tự động điều chỉnh chi phí và quy mô tính toán theo điều kiện thực tế.
- Phát triển tính năng mới nhanh chóng: Serverless giúp rút ngắn thời gian phát triển và triển khai, rất phù hợp cho việc bổ sung các tính năng mới. Đặc biệt khi bạn cần triển khai nhanh chóng và đẩy nhanh quá trình phát triển sản phẩm.
- Ứng dụng cần xử lý nhanh và hiệu quả: Mô hình Serverless là lựa chọn lý tưởng cho các chức năng hoặc dịch vụ đơn giản, yêu cầu xử lý nhanh chóng mà không cần quản lý hạ tầng máy chủ.
- Tối ưu hóa chi phí và hiệu suất: Nếu bạn ưu tiên giảm thiểu chi phí và tối ưu hóa hiệu suất, Serverless là giải pháp tuyệt vời. Công nghệ này giúp bạn tính toán và quản lý chi phí linh hoạt hơn, đồng thời tiết kiệm chi phí vận hành.
Thời điểm phù hợp để sử dụng Serverless là khi nào?
Mô hình Serverless thực tế đã chứng minh sự hiệu quả vượt trội trong nhiều tình huống thực tiễn. Dưới đây là những thời điểm sử dụng Serverless thích hợp nhất mà bạn cần lưu ý để khai thác tối đa lợi ích của mô hình này:
- Website hoặc APIs: Doanh nghiệp có thể dễ dàng xây dựng website hoặc API dựa trên Serverless. Các website này có thể là động hoặc bán tĩnh. Đặc biệt, nhiều người dùng ưa chuộng việc xây dựng Restful API với Serverless nhờ tính linh hoạt và tiện lợi.
- Xử lý file đa phương tiện: Serverless là lựa chọn lý tưởng cho việc xử lý các file và hình ảnh không yêu cầu quá cao về nén, cắt, đổi định dạng hay tạo thumbnail.
- Xử lý sự kiện: Serverless hoạt động như một công tắc tự động. Khi khách hàng thực hiện một hành động nào đó, công tắc này sẽ tự động kích hoạt và xử lý sự kiện liên quan.
Một số nhà nhà cung cấp Serverless uy tín hiện nay
Sau khi đã biết Serverless là gì, quá trình chọn nhà cung cấp Serverless cũng một bước cần thiết không kém. Đây không chỉ là việc tìm kiếm một giải pháp công nghệ mà còn là việc lựa chọn một đối tác đáng tin cậy để hỗ trợ sự phát triển của bạn. Dưới đây là một số nhà cung cấp Serverless đã khẳng định được uy tín và chất lượng trên thị trường hiện tại.
AWS Lambda
Là một phần của hệ sinh thái AWS (Amazon Web Services), AWS Lambda phù hợp với các ứng dụng theo yêu cầu được phát triển từ các ngôn ngữ lập trình như Java, Python, C#, Node.js, Ruby, và Go. Thường được sử dụng trong các nền tảng SaaS (Software as a Service), AWS Lambda giúp triển khai và quản lý các ứng dụng một cách hiệu quả mà không cần lo lắng về hạ tầng máy chủ.
Microsoft Azure
Microsoft Azure cung cấp hơn 100 công cụ Serverless giúp doanh nghiệp phát triển, kiểm tra, thử nghiệm, triển khai và quản trị phần mềm. Không dựa vào tài nguyên cục bộ, Azure tận dụng nền tảng điện toán đám mây và điện toán biên tiên tiến hiện nay. Nổi bật với các công cụ chuyên dụng cho việc kiểm thử, triển khai và tích hợp phần mềm liên tục, Azure mang đến sự linh hoạt và hiệu quả cho quy trình phát triển ứng dụng.
Google Cloud Functions
Google Cloud Functions là nền tảng Serverless lý tưởng cho các ứng dụng theo hướng sự kiện. Doanh nghiệp có thể dễ dàng kết nối mã nguồn của mình với Google Cloud Platform để thiết lập các triggers, giúp kích hoạt phản hồi theo từng hành động của người dùng. Điều này cho phép xây dựng các ứng dụng phản ứng nhanh và linh hoạt trên nền tảng Google.
Các câu hỏi thường gặp về Serverless
Bên cạnh việc tìm hiểu khái niệm Serverless là gì cũng như những lợi ích và hạn chế của mô hình này, người dùng còn có một vài thắc mắc phổ biến cần tìm lời giải ngay dưới đây.
Chi phí sử dụng Serverless liệu có cao hơn so với việc quản lý máy chủ truyền thống?
Khi so sánh chi phí giữa Serverless và quản lý máy chủ truyền thống, ta có thể thấy sự khác biệt rõ rệt:
- Mô hình thanh toán: Với Serverless, bạn chỉ phải trả phí dựa trên lượng tài nguyên thực tế sử dụng. Trong khi đó, quản lý máy chủ truyền thống yêu cầu thanh toán toàn bộ dịch vụ ngay từ đầu.
- Khả năng tự động điều chỉnh quy mô: Serverless tự động điều chỉnh quy mô theo nhu cầu sử dụng, giúp tối ưu chi phí hiệu quả hơn so với việc điều chỉnh thủ công ở mô hình truyền thống.
- Chi phí vận hành và bảo trì: Dịch vụ Serverless sẽ lo liệu phần bảo trì cơ sở hạ tầng, giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể so với chi phí bảo trì trong mô hình truyền thống.
Serverless có thể hoàn toàn thay thế việc quản lý máy chủ truyền thống hay không?
Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố và xu hướng phát triển trong tương lai. Serverless có khả năng loại bỏ việc quản lý cơ sở hạ tầng, cho phép các doanh nghiệp tập trung nguồn lực vào phát triển ứng dụng, rút ngắn thời gian ra mắt sản phẩm và chỉ trả chi phí cho những tài nguyên đã sử dụng.
Ngoài ra, khả năng tự động điều chỉnh quy mô của Serverless giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí. Tuy nhiên, công nghệ này cũng đi kèm với những rủi ro bảo mật và hạn chế quyền kiểm soát của người dùng.
Serverless mang đến một giải pháp tối ưu cho các vấn đề liên quan đến quản lý máy chủ, cho phép các nhà phát triển và doanh nghiệp tập trung hơn vào việc phát triển các tính năng và cải tiến sản phẩm. Với khả năng mở rộng tự động và chi phí chỉ tính theo mức sử dụng thực tế, Serverless không chỉ giúp tiết kiệm nguồn lực mà còn tối ưu hóa hiệu quả hoạt động. Trong bối cảnh công nghệ không ngừng phát triển, việc hiểu rõ Serverless là gì và ứng dụng hợp lí mô hình này sẽ là một bước đi thông minh và chiến lược cho tương lai.
Mình là Võ Nguyên Thoại, hiện tại đang là Co-founder và CTO của MONA Host - công ty chuyên cung cấp các dịch vụ cloud hosting, vps và hạ tầng thuộc phân khúc cao cấp tại thị trường Việt Nam, đồng thời cũng là Group CTO của The MONA, công ty chủ quản của MONA Media, MONA Software và MONA Host, với hệ sinh thái đầy đủ và hoàn chỉnh để phát triển doanh nghiệp trên môi trường internet.
Với kinh nghiệm làm việc chuyên sâu hơn 15 năm trong lĩnh vực CNTT, trải dài từ mảng hạ tầng, hệ thống, phát triển phần mềm và devops, Thoại mong muốn đóng góp các kinh nghiệm và kiến thức của mình tại Mona để xây dựng một hạ tầng CNTT với các trải nghiệm mới, cao cấp hơn, mượt mà hơn, tin cậy hơn và xoá bỏ khoảng cách giữa các doanh nghiệp và công cuộc chuyển đổi số với đội ngũ chuyên viên kỹ thuật cao luôn hỗ trợ khách hàng 24/7.
Hy vọng với những kiến thức, hiểu biết Thoại chia sẻ sẽ hữu ích đến các bạn độc giả quan tâm!
