
Võ Nguyên Thoại
Contents
2FA là một phương pháp bảo mật giúp bảo vệ tài khoản trực tuyến tránh khỏi nguy cơ bị xâm nhập trái phép, bằng cách bổ sung một bước xác thực khác ngoài mật khẩu. Phương pháp 2FA hiện nay đã trở thành yêu cầu bắt buộc với nhiều dịch vụ trực tuyến, nhằm xác thực thông tin đúng người dùng chính là người đăng nhập tài khoản của họ. Vậy, cụ thể 2FA là gì và tại sao nó lại quan trọng đến thế?. MONA Host sẽ chia sẻ chi tiết về 2FA cũng như cách thức thiết lập cơ chế này ngay trong nội dung sau.
2FA được sử dụng ngày càng trở nên phổ biến, từ các nền tảng mạng xã hội cho đến hệ thống ngân hàng trực tuyến, nhằm tăng độ an toàn cho người dùng khi đăng nhập vào tài khoản. Trước khi đi sâu vào chi tiết, hãy tìm hiểu tổng quan về hình thức bảo mật này.
Xác thực hai yếu tố, hay còn gọi là Two-Factor Authentication (2FA), là một cơ chế bảo mật yêu cầu người dùng xác minh qua hai yếu tố. Thay vì chỉ đăng nhập với tên và mật khẩu như trước đó thì với 2FA, bạn sẽ phải xác minh thêm một bước nữa trên thiết bị của mình, chẳng hạn như USB Token, SmartCard hoặc Grid Card.
Nhờ vào sự kết hợp đồng thời giữa hai yếu tố này, tin tặc không thể đánh cắp đầy đủ những thông tin dữ liệu quan trọng để xâm nhập tài khoản. Nếu chỉ có một trong hai yếu tố bị lộ, tin tặc sẽ không thể xâm nhập cập vào tài khoản của người dùng. 2 FA đảm bảo an toàn cao hơn hẳn so với phương pháp chỉ sử dụng mật khẩu hoặc mã PIN truyền thống.
Mã 2FA (Two-Factor Authentication code) là một mã xác thực bao gồm các số hoặc ký tự, được thiết kế để cung cấp một lớp bảo mật bổ sung trong quá trình xác thực hai yếu tố (2FA). Khi truy cập vào các dịch vụ trực tuyến, mã này hoạt động như một lớp bảo vệ bổ sung, yêu cầu người dùng cung cấp mã cùng với mật khẩu để xác thực danh tính.
Mã 2FA được tạo ngẫu nhiên và chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn trong vài phút. Người dùng có thể nhận mã thông qua các kênh như tin nhắn văn bản (SMS), ứng dụng xác thực di động, email, hoặc thiết bị khác.
Khi đăng nhập, người dùng cần nhập mã 2FA cùng với mật khẩu để hoàn tất quá trình xác thực. Việc này không chỉ tăng cường bảo mật cho tài khoản cá nhân mà còn ngăn ngừa các rủi ro xâm nhập trái phép.
Xác thực là quá trình kiểm tra và xác minh danh tính người dùng trước khi họ có thể truy cập vào hệ thống hay dịch vụ. Điều thú vị là, không phải chỉ có một kiểu xác thực duy nhất, mà có nhiều loại hình khác nhau, từ các phương pháp đơn giản đến những công nghệ phức tạp, phù hợp với từng cấp độ an toàn.
Trong bối cảnh kỹ thuật số hiện nay, khi mà hầu hết các giao dịch đều diễn ra trực tuyến, việc áp dụng mã 2FA trở thành một biện pháp cần thiết để bảo vệ tài khoản của người dùng trước nhiều nguy cơ xấu, chẳng hạn như:
Để dễ hình quy trình xác thực của authenticator diễn ra như thế nào, thì dưới đây là các bước hoạt động của 2FA:
>> SSL là gì?
Để bảo vệ tài khoản khỏi những rủi ro bảo mật, các phương pháp xác thực hai yếu tố ngày càng được ưa chuộng. Bằng cách lựa chọn phương pháp bảo mật 2 lớp phù hợp, bạn sẽ đảm bảo an toàn hơn cho các tài khoản trực tuyến của mình và giảm thiểu rủi ro khi sử dụng internet.
Với phương pháp xác thực này, sau khi hoàn thành bước nhập mật khẩu, người dùng sẽ nhận được một mã OTP (One-Time Password) gửi đến số điện thoại đã được đăng ký trước. Mã OTP này là một lớp bảo vệ bổ sung, yêu cầu người dùng nhập mã để có thể tiếp tục truy cập vào tài khoản của mình. Dù rất phổ biến và thuận tiện, hình thức xác thực qua SMS vẫn tiềm ẩn rủi ro. Các hacker có thể lợi dụng kỹ thuật SIM swap hoặc thực hiện các cuộc tấn công bằng tin nhắn đánh lừa để xâm nhập và chiếm đoạt mã OTP của người dùng.
Phương pháp này sử dụng các ứng dụng như Google Authenticator, Microsoft Authenticator, Authy hoặc LastPass Authenticator để tạo mã OTP (mã xác thực một lần). Khi người dùng cần đăng nhập, họ mở ứng dụng và nhập mã OTP vào trang web hoặc ứng dụng. So với SMS OTP, phương pháp này được đánh giá an toàn hơn, vì không dễ bị tấn công qua việc thay đổi SIM (SIM swap).
Security Keys là phương pháp bảo mật sử dụng thiết bị vật lý, chẳng hạn như USB security keys, hoặc công nghệ không dây như NFC và Bluetooth để xác thực danh tính người dùng.
Khi cần, người dùng chỉ cần cắm hoặc kết nối security key với thiết bị và nhấn nút hoặc chạm vào key để hoàn tất quy trình xác thực. Phương pháp này giúp tăng cường bảo mật, hạn chế tối đa nguy cơ bị tấn công.
Xác thực bằng Recovery Codes là phương pháp cung cấp mã dự phòng để người dùng truy cập tài khoản khi các phương thức xác thực chính như SMS hay email không khả dụng. Các 2FA code này thường chỉ dùng được một lần và cần lưu ở nơi an toàn. Khi cần thiết, người dùng chỉ cần nhập mã phục hồi để truy cập tài khoản an toàn, bỏ qua các phương thức xác thực thông thường.
Hiện nay, các ứng dụng xác thực phổ biến như Google Authenticator, Authy, và Microsoft Authenticator giúp tạo mã xác thực dựa trên thuật toán mật khẩu một lần theo thời gian (Time-based One-Time Password, TOTP). Khi người dùng đăng nhập bằng mật khẩu, họ cần mở ứng dụng xác thực để lấy mã xác thực thời gian thực và nhập vào trang đăng nhập. Phương pháp này nổi bật hơn so với tin nhắn văn bản vì không cần phụ thuộc vào mạng viễn thông, chỉ cần có kết nối internet là đủ.
Phương pháp xác thực sinh trắc học bao gồm nhận dạng dấu vân tay, khuôn mặt và giọng nói. Các thiết bị di động và máy tính hiện nay thường tích hợp cảm biến sinh trắc học, giúp người dùng dễ dàng sử dụng. Mặc dù vậy, phương pháp này cũng tiềm ẩn rủi ro. Dữ liệu sinh trắc học là duy nhất nhưng sẽ theo người dùng suốt đời, khác với mật khẩu có thể thay đổi khi cần thiết.
Phương pháp này yêu cầu người dùng trả lời chính xác các câu hỏi đã được thiết lập trước đó. Để hoàn tất quá trình đăng nhập, người dùng cần nhớ những câu trả lời này. Câu hỏi bảo mật thường liên quan đến những thông tin cá nhân mà chỉ người dùng biết, chẳng hạn như tên của thú cưng đầu tiên hoặc tên trường tiểu học.
Người dùng sẽ nhận được thông báo đẩy (push notification) yêu cầu xác nhận đăng nhập từ các ứng dụng đã được cài đặt trên thiết bị của họ. Một ví dụ điển hình là Facebook. Khi người dùng đã đăng nhập trên điện thoại và cố gắng đăng nhập trên trình duyệt web, hệ thống sẽ gửi yêu cầu xác nhận về ứng dụng mà không cần phải sử dụng tin nhắn văn bản hay mã OTP.
Với 2FA, người dùng phải vượt qua hai lớp bảo mật riêng biệt, khiến kẻ xấu khó có thể truy cập trái phép vào tài khoản cá nhân hoặc dữ liệu nhạy cảm. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích rõ ràng, phương pháp 2FA cũng đem lại không ít khó khăn và phiền toái cho người sử dụng.
2FA là một lớp “rào chắn” quan trọng giúp bảo vệ dữ liệu người dùng khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài, điển hình là:
Dù Two Factor Authentication được đánh giá cao, nhưng cũng như rất nhiều phương pháp bảo mật khác, đây không phải là một giải pháp hoàn hảo. Dưới đây là những hạn chế của 2FA bạn nên cân nhắc trước khi sử dụng:
Bằng cách áp dụng 2FA, người dùng sẽ có được một phương pháp bảo vệ hiệu quả trước các rủi ro mạng ngày càng phức tạp. Dưới đây là những lý do vì sao 2FA là một phần không thể thiếu:
>> Cách nhận biết và cảnh giác phishing email
Để thiết lập xác thực hai yếu tố (2FA) trên Facebook, bạn hãy làm theo các bước sau:
Bước 1: Đầu tiên, đăng nhập vào tài khoản Facebook của bạn, nhấn vào hình ảnh đại diện, chọn Settings and privacy và truy cập vào phần Settings.
Bước 2: Tiếp theo, chọn Accounts Center.
Bước 3: Tại đây, bạn hãy chọn mục Password and security > Two-factor authentication.
Bước 4: Cuối cùng, bạn cần chọn phương thức xác thực mà bạn ưa thích, ví dụ như nhận mã qua tin nhắn SMS, sử dụng khóa bảo mật, hoặc các phương án khác như trình tạo mã (Code Generator) hay mã khôi phục (Recovery Codes).
Để thiết lập bảo mật hai yếu tố (2FA) trên Gmail, chúng ta sẽ sử dụng thuật ngữ chuyên ngành là Xác minh 2 bước. Dưới đây là hướng dẫn từng bước để kích hoạt tính năng này cho tài khoản email của bạn:
Bước 1: Đăng nhập vào tài khoản Gmail của bạn và truy cập vào phần My Account bằng cách chọn Manage your Google Account.
Bước 2: Trong My Account, tìm đến mục Security và nhấp vào 2-Step Verification.
Bước 3: Nhập mật khẩu tài khoản Gmail của bạn.
Bước 4: Cuối cùng, bạn cần chọn phương thức xác thực cần thông qua, có thể là qua SMS, Security Keys, Code Generator hoặc Recovery Codes, tương tự như cách mà Facebook yêu cầu.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng tính năng đặc biệt là Google Prompt. Khi bạn chọn tùy chọn này, bạn sẽ không cần nhập mã xác thực mà chỉ cần chọn Yes hoặc No để xác nhận. Phương thức xác thực này nhanh chóng hơn và giúp bạn tránh phải nhập lại mã 2FA nhiều lần do đọc sai.
>> Cách lấy lại mật khẩu ứng dụng mail
Để thiết lập cài đặt 2FA trên Outlook, bạn có thể làm theo các bước sau:
Bước 1: Đầu tiên, hãy đăng nhập vào tài khoản Microsoft của bạn. Chọn phần Security > Chọn Two-Step Verification.
Bước 2: Tiếp theo, kéo xuống phần Additional security, tại mục Two-Step Verification và chọn Turn on.
Bước 3: Sau đó, bạn sẽ thực hiện xác thực bảo mật bằng cách chọn thiết bị và phương thức mà bạn muốn sử dụng. Cuối cùng, hãy xác nhận lại thông tin đã chọn.
2FA và MFA (Xác thực đa yếu tố) đều là những phương pháp bảo mật sử dụng nhiều yếu tố xác minh để nâng cao độ an toàn trong quá trình xác thực. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt rõ rệt giữa hai hình thức này.
2FA sử dụng đúng hai yếu tố xác minh để đảm bảo tính bảo mật. Thông thường, các yếu tố này bao gồm một mật khẩu (yếu tố bạn biết) và một yếu tố xác minh khác, như mã xác minh một lần (OTP), thẻ thông tin, hoặc thiết bị token (yếu tố bạn có). Ví dụ, người dùng nhập mật khẩu và sau đó cung cấp mã OTP được gửi đến điện thoại di động của họ để hoàn tất quá trình đăng nhập.
Trong khi đó, MFA mở rộng khái niệm của 2FA bằng cách sử dụng nhiều hơn hai yếu tố xác minh. Các yếu tố này có thể bao gồm mật khẩu, thẻ thông tin, OTP, dấu vân tay, nhận diện khuôn mặt, hoặc bất kỳ yếu tố xác minh nào khác. Ví dụ, người dùng có thể cần nhập mật khẩu, cung cấp mã OTP, và sau đó xác minh bằng dấu vân tay để truy cập vào tài khoản.
Hiểu rõ 2FA là gì và áp dụng các hình thức 2FA phù hợp không chỉ bảo vệ tài khoản của bạn mà còn góp phần bảo vệ quyền riêng tư, thông tin cá nhân của bạn khỏi những nguy cơ mất mát. Ngoài những kiến thức cơ bản liên quan, dưới đây là một số câu hỏi bạn có thể gặp khi tìm hiểu về phương pháp 2 Factor Authentication.
Dựa vào mục đích và cách thức hoạt động, CAPTCHA và 2FA khác nhau tương đối rõ rệt. CAPTCHA chủ yếu nhằm phân biệt người dùng thật và các chương trình tự động, trong khi 2FA nâng cao bảo mật bằng cách yêu cầu xác thực hai yếu tố. Tuy nhiên, hai công nghệ này có thể được kết hợp để tạo ra một lớp bảo vệ mạnh mẽ hơn.
Chẳng hạn, khi người dùng đăng nhập vào một tài khoản, họ có thể phải nhập thông tin xác thực hai yếu tố và hoàn thành một CAPTCHA để xác nhận danh tính. Việc sử dụng cả CAPTCHA và 2FA đồng thời giúp tăng cường mức độ bảo mật, đảm bảo rằng người dùng là người thật chứ không phải bot hoặc hệ thống tự động.
Tất cả mọi người sử dụng dịch vụ trực tuyến đều nên cân nhắc việc sử dụng xác thực 2 yếu tố (2FA), đặc biệt là những ai thường xuyên giao dịch hoặc lưu trữ thông tin nhạy cảm. Việc này không chỉ mang lại sự bảo vệ cho các tài khoản quan trọng mà còn giúp tăng cường độ an toàn cho mọi hoạt động trực tuyến. Các nhóm đối tượng cụ thể có thể bao gồm:
Không chỉ những người trong các ngành nghề đặc thù, mà bất kỳ ai cũng có thể áp dụng xác thực 2 yếu tố để tăng cường bảo mật và đảm bảo an toàn cho dữ liệu trực tuyến của mình.
Zero Trust là một mô hình bảo mật mạng khẳng định rằng không ai và không thiết bị nào được tin tưởng mặc định. Nó yêu cầu mỗi người dùng và thiết bị phải được xác thực và kiểm tra danh tính trước khi có quyền truy cập vào tài nguyên mạng.
Zero Trust và 2FA phục vụ mục đích bảo mật khác nhau. Zero Trust là một khung bảo mật toàn diện, nhấn mạnh vào việc không tin tưởng bất kỳ ai hoặc thiết bị nào mặc định, trong khi 2FA là một kỹ thuật xác thực cụ thể nhằm cung cấp một lớp bảo vệ bổ sung bằng cách yêu cầu hai yếu tố xác thực khác nhau.
Chỉ cần vài thao tác thiết lập đơn giản, bạn có thể tăng cường bảo mật tài khoản của mình lên đáng kể bằng việc sử dụng 2FA. Khi đã nắm rõ 2FA là gì, bạn sẽ cảm thấy an tâm hơn đăng nhập và giảm thiểu những lo lắng về bảo mật. Tuy nhiên, nếu bạn đang kinh doanh và sở hữu website riêng, cần nhiều hơn một phương thức bảo mật để duy trì an toàn cho hệ thống của mình, thì MONA Host cung cấp các giải pháp hạ tầng web với công nghệ bảo mật tiên tiến nhất hiện tại. Khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm kinh doanh mà không cần phải lo lắng website gặp gián đoạn. Liên hệ ngay HOTLINE 1900 636 648 để đội ngũ MONA Host hỗ trợ và tự vấn tận tình nhất.
Đăng ký để nhận các bài nghiên cứu, blog, thông tin mới nhất từ chúng tôi