Gateway là một thuật ngữ chuyên ngành viễn thông và công nghệ thông tin, đóng vai trò trong việc kết nối hai điểm mạng khác nhau. Gateway được xem như là một thiết bị quan trọng không thể thiếu trong hệ thống mạng cá nhân và mạng doanh nghiệp. Trong bài viết này, MONA Host sẽ chia sẻ tới bạn thông tin chi tiết về Gateway là gì?. Những lợi ích to lớn mà Gateway đem lại cũng như sự khác nhau giữa Gateway và Router?, cùng theo dõi nhé.
Gateway là gì?
Gateway là bộ chuyển đổi giao thức có vai trò kết nối hai mạng có giao thức truyền tin khác nhau để chúng giao tiếp được với nhau và truyền tải dữ liệu qua lại cho nhau.
Gateway được ví như cánh cửa ra vào của hệ thống mạng, bởi tất cả dữ liệu trước khi chuyển đến bộ định tuyến đều phải đi qua thiết bị gateway. Khi hai mạng giao tiếp và tương tác với nhau, gateway sẽ thực hiện xử lý đầu vào và đầu ra của mạng tạo điều kiện để các mạng tương thích được với nhau và hỗ trợ nhau trong giao tiếp.
Trong mạng IP, lưu lượng truyền giữa các nút trong cùng phân đoạn mạng cục bộ (LAN) thường không đi qua Gateway. Bởi vì các thiết bị trong cùng một phân đoạn mạng có thể giao tiếp trực tiếp với nhau. Default gateway hoặc network gateway là hai thuật ngữ được sử dụng để mô tả khái niệm này.
Điểm nổi bật chính của gateway là giúp cho các thiết bị mạng kết nối trên internet trở nên đơn giản hơn, do đó, thiết bị chuyển đổi giao thức này được sử dụng phổ biến trong hệ thống mạng cá nhân hoặc doanh nghiệp. Trong hệ thống mạng doanh nghiệp, thiết bị gateway có thể hoạt động như một proxy server và firewall.
Gateway hoạt động như thế nào?
Tất cả các mạng có một đặc điểm chung đều có ranh giới riêng và giới hạn giao tiếp với các thiết bị kết nối trực tiếp với nó. Do đó, nếu một mạng muốn giao tiếp với thiết bị, nút hay mạng bên ngoài ranh giới đó đều sẽ phải thông qua tính năng của Gateway. Bởi gateway hoạt động dựa trên sự kết hợp giữa router và modem có vai trò quan trọng trong quá trình quản lý dữ liệu mạng hiện tại. Gateway không chỉ chuyển hướng thông tin nội bộ mà còn xử lý những thông tin từ mạng ngoài nhằm tạo một liên kết liền mạch giữa các thiết bị và mạng truy cập. Khi một mạng muốn kết nối với mạng bên ngoài khác, gói tin sẽ được truyền đến gateway và chuyển đến đích thông qua các giao thức và phương tiện truyền thông khác đảm bảo gói tin sẽ được truyền trên đường dẫn hiệu quả nhất.
Ngoài bộ dữ liệu định tuyến, Gateway còn lưu trữ thông tin về đường dẫn nội bộ của mạng máy chủ và tất cả đường dẫn của bất kỳ mạng bổ sung nào đi qua nó.
Nói theo cách đơn giản hơn thì, các gateway sẽ tạo điều kiện để các giao thức tương thích với nhau và có thể hoạt động trên bất kỳ lớp nào của mô hình hệ thống mở (OSI) kết nối.
Các chức năng của Gateway là gì?
Gateway đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng trong việc giao tiếp giữa các mạng khác giao thức, các chức năng nổi bật của gateway cụ thể như:
- Khả năng kết nối: Gateway là một thiết bị quan trọng trong hệ thống mạng, cho phép kết nối và truyền thông tin giữa hai hoặc nhiều mạng khác nhau. Nhờ có Gateway, các thiết bị trong các mạng khác nhau có thể giao tiếp, chia sẻ tài nguyên và dữ liệu một cách hiệu quả. Đây là một thành phần không thể thiếu trong việc duy trì kết nối và tối ưu hóa hiệu suất mạng.
- Kết nối các mạng khác nhau: Gateway thường được sử dụng để kết nối mạng khác nhau như mạng LAN, mạng WAN, mạng MAN,… cho phép các thiết bị trong mạng có thể truy cập Internet.
- Định tuyến và chuyển tiếp dữ liệu: Gateway có tính năng định tuyến gói tin giữa các mạng khác nhau bằng cách dùng các giao thức định tuyến như RIP và OSPF đảm bảo dữ liệu sẽ được truyền tải đến đúng địa chỉ đích.
- Khả năng lọc dữ liệu: Gateway có tính năng lọc lưu lượng truy cập, tránh những cuộc tấn công mạng xảy ra. Khi các gói dữ liệu được chuyển qua cổng, thiết bị Gateway sẽ tiến hành quá trình kiểm tra và lọc toàn bộ dữ liệu. Qua đó có thể tối ưu hiệu suất mạng, đảm bảo dữ liệu được truyền tải an toàn.
- Bộ chuyển đổi giao thức: Gateway còn có khả năng chuyển đổi các gói dữ liệu theo nhu cầu của mạng đích. Nếu bất cứ lúc nào mạng đích có các yêu cầu khác nhau về giao thức thì gateway có thể chuyển đổi dữ liệu sang các định dạng phù hợp, đảm bảo sự tương thích và truyền tải hiệu quả giữa các mạng.
- Tính năng bảo mật: Gateway có tính năng bảo mật như firewall bảo vệ người dùng tránh khỏi mối đe dọa mạng.
Lợi ích của việc sử dụng gateway
Ngoài những tính năng nổi bật trên của gateway chắc hẳn bạn cũng đã hiểu rõ phần nào tầm quan trọng của thiết bị truyền thông này. Ngoài ra, khi sử dụng gateway bạn sẽ thấy được giá trị mà nó mang lại như:
- Gateway hoạt động như tường lửa, bảo vệ mạng tránh khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài, ngăn chặn cuộc tấn công và các hoạt động xâm nhập trái phép.
- Giám sát, điều khiển và quản lý lưu lượng truy cập, giúp giảm độ trễ và tăng tốc độ truyền dữ liệu.
- Cân bằng tải giữa các mạng và tăng tốc độ truyền dữ liệu đảm bảo hiệu suất mạng tối ưu.
- Cho phép các thiết bị trong mạng truy cập vào các dịch vụ Internet như email, truy cập trang web, truyền thông đa phương tiện và phần mềm trực tuyến khác.
- Kết nối các mạng sử dụng các giao thức khác nhau, giúp thiết bị trong các mạng khác nhau trao đổi thông tin và tương tác với nhau một cách hiệu quả.
>> Tầm Quan Trọng Của Internet Of Things
Các loại gateway phổ biến trong mạng
Có nhiều loại gateway phổ biến trong mạng, mỗi loại sẽ có những tính năng và ứng dụng khác nhau. Dưới đây là một vài loại gateway phổ biến bạn có thể tham khảo thêm.
Cloud Storage Gateway là gì?
Đây là dạng kết nối có chức năng giao tiếp và phiên dịch các yêu cầu lưu trữ thông qua lệnh API Calls dịch vụ lưu trữ đám mây khác. Cloud Storage Gateway cho phép tích hợp việc lưu trữ từ Cloud private vào các ứng dụng mà không cần phải di chuyển sang Public Cloud. Và Cloud Storage Gateway còn được gọi với tên khác là bộ điểu khiển lưu trữ đám mây giúp đơn giản hóa quá trình bảo mật.
Web Application Firewalls Gateway
Đây là loại gateway có tính năng bảo vệ toàn bộ ứng dụng web tránh khỏi các mối đe dọa và lỗ hổng bảo mật bằng cách giảm sát và lọc lưu lượng giao thức HTTP/HTTPS được truyền từ website.
API, SOA or XML Gateway là gì?
API, SOA or XML Gateway có vai trò quản lý lưu lượng truy cập vào/ra một dịch vụ, kiến trúc SOA hoặc dịch vụ web dựa trên XML. Loại gateway này được xem như một cổng hỗ trợ giảm sát, xuất bản, bảo mật và duy trì REST, API Websocket ở những quy mô khác nhau.
IoT Gateway là gì?
IoT gateway đảm nhiệm vai trò kết nối với bộ điều khiển cảm biến, các thiết bị thông minh với đám mây lưu trữ. Trước khi dữ liệu được gửi đi, các cảm biến từ trong môi trường IoT sẽ xử lý dữ liệu, sau đó thực hiện chuyển đổi giữa các giao thức cho phù hợp với bên tiếp nhận.
Media Gateway là gì?
Media Gateway là một thiết bị hoặc dịch vụ mạng đóng vai trò như một cầu nối giữa các mạng truyền thông khác nhau cho phép các mạng khác nhau có thể kết nối giao tiếp với nhau. Media gateway thực hiện chuyển đổi các luồng dữ liệu giữa các công nghệ khác nhau từ đó cung cấp các dịch vụ truyền thông đa phương tiện một cách hiệu quả.
Email Security Gateway là gì?
Email Security Gateway có chức năng bảo vệ các gói tin truyền đi ngăn chặn việc truyền các email vi phạm chính sách của công ty với mục đích xấu. Nhờ có nó mà các dữ liệu tin được truyền đi và truyền đến trong mạng sẽ được bảo toàn, không bị xâm phạm cũng như cài cắm các mã độc.
VoIP Trunk Gateway là gì?
VoIP Trunk Gateway hỗ trợ các thiết bị dịch vụ như fax, điện thoại cố định kết nối mạng máy tính thông qua địa chỉ IP một cách dễ dàng. Người dùng có thể kết nối trực tiếp thuê bao với mạng VoIP hoàn toàn miễn phí, nhanh chóng hơn mà không cần thông qua bên thứ ba.
>> Cách nhận biết và phòng tránh Phishing Email
Khác biệt giữa Router và Gateway là gì?
Nhìn chung Gateway và Router đều có điểm giống nhau là cả hai đều có thể được sử dụng để điều chỉnh lưu lượng giữa hai hoặc nhiều mạng riêng biệt. Tuy nhiên thì Router được sử dụng để tham gia hai loại mạng giống nhau còn Gateway được sử dụng để tham gia hai mạng khác nhau. Một bộ Router có thể được xem là một Gateway, nhưng một Gateway không phải lúc nào cũng được coi như một Router.
Dưới đây chúng tôi sẽ nêu rõ những điểm khác nhau giữa hai thiết bị này, mời các bạn cùng theo dõi.
|
Gateway |
Router |
| Tính năng cơ bản |
Thiết bị dùng để kết nối giữa các mạng có giao thức truyền tin khác nhau. |
Thiết bị phần cứng có nhiệm vụ nhận, phân tích, chuyển tiếp các gói tệp tin đến mạng khác. |
| Chức năng chính |
Chức năng chính là dịch giao thức này sang giao thức khác. |
Chức năng chính là định tuyến lưu lượng từ mạng này sang mạng khác. |
| Tính năng bổ sung |
Chuyển đổi giao thức, kết nối và kiểm soát truy cập mạng,… |
Mạng không dây, định tuyến tĩnh, DHCP server, NAT,… |
| Định tuyến động |
Không hỗ trợ |
Có hỗ trợ |
| Lớp trong OSI |
Hoạt động trên layer thứ 5 của mô hình OSI. |
Hoạt động trên layer 3 và layer 4 của mô hình OSI. |
| Nguyên lý hoạt động |
Phân biệt rõ đâu là bên trong mạng, đâu là ngoài mạng. |
Cài đặt định tuyến chi tiết cho nhiều mạng, định tuyến lưu lượng truyền dữ liệu dựa trên địa chỉ đích. |
| Host |
Được host trên ứng dụng ảo, ứng dụng chuyên dụng, máy chủ vật lý. |
Chỉ được host trên các phần mềm, ứng dụng chuyên dụng. |
Các bước kiểm tra Default Gateway Internet
Default Gateway là một địa chỉ gateway mặc định, đóng vai trò như một cánh cửa để máy tính của bạn kết nối với các mạng khác. Để kiểm tra địa chỉ Default Gateway, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
Sử dụng lệnh ipconfig
Mở cửa sổ Command Prompt (CMD) bằng cách nhấn tổ hợp phím Ctrl + R và nhập cmd vào hộp thoại Run. Khi cửa sổ Commander hiển thị, hãy nhập lệnh “ipconfig” và nhấn Enter.
Kết quả hiển thị gồm nhiều thông tin như hình sau, hãy tìm đến dòng có ghi “Default Gateway” và giá trị bên cạnh chính là địa chỉ Default Gateway của bạn.
Kiểm tra trên các hệ điều hành khác
Ngoài cách trên bạn cũng có thể thực hiện kiểm tra default gateway ngay trên hệ điều hành Windows hoặc macOS, cụ thể các bước như sau:
- Kiểm tra default gateway trên hệ điều hành Windows:
Bạn vào Settings ⮕ Network & Internet ⮕ WiFi (hoặc Ethernet)⮕ Advanced network settings ⮕ Hardware and connection properties để xem thông tin chi tiết.
- Kiểm tra default gateway trên hệ điều hành macOS:
Đầu tiên bạn chọn biểu tượng Apple, nhấn chọn System Preferences ⮕ Network ⮕ Chọn mạng bạn đang kết nối ⮕ Nhấn chọn Advanced.
Tại mục TCP/IP, bạn có thể xem địa chỉ default gateway tại mục router.
Một số câu hỏi về gateway
Những ứng dụng thực tế của gateway trong doanh nghiệp?
Gateway đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc kết nối và quản lý các mạng trong doanh nghiệp. Dưới đây là một số ứng dụng thực tế phổ biến của gateway:
- Kiểm soát truy cập: Gateway cho phép quản lý và kiểm soát việc truy cập Internet của nhân viên, ngăn chặn truy cập vào các trang web không phù hợp hoặc tiềm ẩn nguy cơ bảo mật.
- Bảo vệ mạng: Gateway hoạt động như một bức tường lửa, bảo vệ mạng nội bộ khỏi các cuộc tấn công từ bên ngoài như virus, malware, hacker.
- VPN: Gateway cung cấp dịch vụ VPN, cho phép nhân viên làm việc từ xa truy cập an toàn vào mạng nội bộ của doanh nghiệp.
- Giám sát lưu lượng: Theo dõi và phân tích lưu lượng mạng để phát hiện các hoạt động bất thường, tối ưu hóa việc sử dụng băng thông.
- Kết nối các chi nhánh: Gateway giúp kết nối các chi nhánh của doanh nghiệp ở các địa điểm khác nhau, tạo thành một mạng lưới nội bộ thống nhất.
Làm thế nào để khắc phục sự cố khi kết nối gateway?
Khi gặp sự cố kết nối gateway chẳng hạn như lỗi: The default gateway is not available, bạn có thể thực hiện các bước sau để khắc phục:
Kiểm tra các kết nối vật lý:
- Kiểm tra cáp mạng: Đảm bảo các cáp mạng (LAN, Ethernet) được cắm chắc chắn vào cả thiết bị và máy tính.
- Kiểm tra modem/router: Kiểm tra xem modem/router có đang nhận nguồn điện và các đèn báo hoạt động bình thường không. Nếu có thể, hãy khởi động lại thiết bị này.
Kiểm tra cấu hình mạng:
- Địa chỉ IP, subnet mask, default gateway: Kiểm tra lại các thông số này trên máy tính và đảm bảo chúng đúng với cấu hình mạng của bạn. Bạn có thể sử dụng lệnh ipconfig (Windows) hoặc ifconfig (Linux) để kiểm tra.
- DNS: Thử thay đổi DNS sang DNS công cộng như của Google (8.8.8.8) hoặc OpenDNS (208.67.222.222) để xem có cải thiện không.
Khởi động lại các thiết bị:
- Máy tính: Khởi động lại máy tính để làm mới các kết nối mạng.
- Modem/router: Khởi động lại modem/router để thiết lập lại kết nối.
Trong bài viết trên đây chúng tôi đã tổng hợp và cung cấp các thông tin chi tiết để giúp các bạn hiểu rõ Gateway là gì cũng như phân biệt được sự khác nhau giữa Gateway và Router. Có thể thấy, Gateway đóng một vai trò vô cùng quan trọng và không thể thiếu trong một hệ thống mạng với quy mô lớn. Hy vọng bài viết bài viết này đã đem lại cho bạn những kiến thức hiểu ích cho bạn.
Mình là Võ Nguyên Thoại, hiện tại đang là Co-founder và CTO của MONA Host - công ty chuyên cung cấp các dịch vụ cloud hosting, vps và hạ tầng thuộc phân khúc cao cấp tại thị trường Việt Nam, đồng thời cũng là Group CTO của The MONA, công ty chủ quản của MONA Media, MONA Software và MONA Host, với hệ sinh thái đầy đủ và hoàn chỉnh để phát triển doanh nghiệp trên môi trường internet.
Với kinh nghiệm làm việc chuyên sâu hơn 15 năm trong lĩnh vực CNTT, trải dài từ mảng hạ tầng, hệ thống, phát triển phần mềm và devops, Thoại mong muốn đóng góp các kinh nghiệm và kiến thức của mình tại Mona để xây dựng một hạ tầng CNTT với các trải nghiệm mới, cao cấp hơn, mượt mà hơn, tin cậy hơn và xoá bỏ khoảng cách giữa các doanh nghiệp và công cuộc chuyển đổi số với đội ngũ chuyên viên kỹ thuật cao luôn hỗ trợ khách hàng 24/7.
Hy vọng với những kiến thức, hiểu biết Thoại chia sẻ sẽ hữu ích đến các bạn độc giả quan tâm!
