
Võ Nguyên Thoại
Contents
Web Server là gì? Máy chủ web đóng vai trò như thế nào trong quá trình lưu trữ file trang web hay giao tiếp thông qua HTTP? Trong bài viết này MONA Host sẽ chia sẻ đến bạn toàn bộ thông tin tổng quan về web server để bạn hiểu hơn nhé.
Web server (máy chủ web) là một phần mềm hoặc máy tính được thiết kế để lưu trữ, xử lý và cung cấp các tệp tin hoặc trang web cho các yêu cầu từ máy khách thông qua mạng. Máy chủ web hoạt động như một cầu nối giữa máy chủ và máy khách, sử dụng các giao thức truyền tải như HTTP hoặc HTTPS nhằm đảm bảo việc truy cập diễn ra mượt mà và an toàn. Khi người dùng gửi yêu cầu tới địa chỉ IP của máy chủ thông qua trình duyệt, máy chủ web sẽ xử lý, tìm kiếm và trả lại nội dung phù hợp, giúp hiển thị các trang web hoặc ứng dụng nhanh chóng và hiệu quả.
Hiện nay, có những web server hosting phổ biến như Apache Web Server, LiteSpeed Web Server, và Nginx được sử dụng rộng rãi nhờ khả năng xử lý mạnh mẽ và linh hoạt. Apache Web Server nổi bật với tính ổn định, hỗ trợ đa nền tảng và khả năng tùy chỉnh cao, còn LiteSpeed Web Server được biết đến với tốc độ vượt trội, hiệu suất cao và tích hợp sẵn các công cụ tối ưu hóa dành cho WordPress.
Để website hoặc ứng dụng hoạt động ổn định, bạn cần một giải pháp lưu trữ như web server hosting, hosting hoặc Cloud VPS. Đây là những lựa chọn lý tưởng giúp tối ưu thời gian tải trang, tăng trải nghiệm người dùng, và hỗ trợ các ngôn ngữ lập trình phổ biến như PHP, Python, hay JavaScript.
Nếu bạn đang tìm kiếm dịch vụ hosting hoặc VPS đáng tin cậy, hãy tham khảo MONA Host nhà cung cấp dịch vụ hosting, VPS tốc độ cao với cấu hình linh hoạt, phù hợp cho mọi nhu cầu sử dụng. Đăng ký ngay tại MONA Host để nhận được sự hỗ trợ 24/7 và tận hưởng chất lượng dịch vụ tốt nhất, giúp website hoặc ứng dụng của bạn hoạt động ổn định và phát triển bền vững.
>> Thuê máy chủ ảo VPS tốt nhất ở đâu?
Khi bạn truy cập một trang web trên internet, bạn đang yêu cầu nội dung từ một máy chủ web. Chẳng hạn như, khi bạn dùng trình duyệt web và nhập URL “mona.host”, trình duyệt sẽ gửi yêu cầu HTTP tới máy chủ web. Máy chủ sẽ nhận yêu cầu này và phản hồi lại với nội dung của trang web. Để hiểu hơn về cơ chế hoạt động của máy chủ web cùng tham khảo ngay bốn giai đoạn hoạt động của web server dưới đây nhé.
Khi người dùng truy cập một website, ví dụ như https://www.mona.host/ trên trình duyệt web, tiếp đến trình duyệt sẽ tiến hành phân giải tên miền thành địa chỉ IP mà tên miền đang trỏ đến. Trình duyệt sẽ kiểm tra bộ nhớ đệm (cache) để xem liệu thông tin địa chỉ IP của tên miền đã được lưu trữ sẵn hay chưa. Nếu không có thông tin này, trình duyệt sẽ gửi yêu cầu đến các máy chủ DNS qua mạng internet.
Máy chủ DNS đóng vai trò như một “danh bạ” internet, giúp dịch tên miền mona.host thành địa chỉ IP cụ thể mà máy chủ web đang sử dụng. Khi thông tin địa chỉ IP được cung cấp, trình duyệt sẽ dùng địa chỉ này để kết nối với máy chủ web, nơi lưu trữ nội dung của website. Quá trình này diễn ra cực kỳ nhanh chóng và là bước quan trọng để người dùng có thể truy cập vào trang web chính xác.
Lưu ý rằng, thông tin địa chỉ IP này thường chỉ được xác định khi người dùng lần đầu tiên truy cập website với máy chủ. Sau đó, dữ liệu này có thể được lưu tạm thời trong bộ nhớ đệm của trình duyệt hoặc hệ thống để tối ưu hóa tốc độ cho các lần truy cập sau.
Sau khi hoàn tất việc chuyển đổi tên miền thành địa chỉ IP, trình duyệt web sẽ sử dụng địa chỉ này để gửi yêu cầu URL đến máy chủ web. Yêu cầu này chứa thông tin về tài nguyên mà người dùng muốn truy cập, ví dụ như trang chủ hoặc một tệp cụ thể trên website.
Khi nhận được yêu cầu, máy chủ web sẽ kiểm tra và truy xuất các tài nguyên cần thiết từ hệ thống lưu trữ của mình. Các tài nguyên này có thể bao gồm mã HTML, CSS, JavaScript, hình ảnh hoặc dữ liệu từ cơ sở dữ liệu. Sau đó, máy chủ web sẽ đóng gói và gửi các tài nguyên này về lại trình duyệt của người dùng.
Quá trình này không chỉ xảy ra một lần, mà liên tục mỗi khi người dùng tương tác với website, ví dụ như nhấn vào một liên kết hoặc gửi biểu mẫu. Quá trình trao đổi diễn ra nhanh chóng và hiệu quả giữa máy chủ web và trình duyệt đảm bảo người dùng có thể truy cập trang web một cách mượt mà và không bị gián đoạn.
Web Server sẽ phản hồi lại thông qua những thông tin Client trang yêu cầu. Tuy nhiên, trong trường hợp trang web gặp sự cố, tài nguyên không tồn tại, hoặc xảy ra lỗi trên hệ thống, Web Server sẽ phản hồi lại các mã lỗi tương ứng. Ví dụ:
Những thông báo này không chỉ giúp người dùng biết được trạng thái hiện tại của trang web mà còn hỗ trợ quản trị viên nhanh chóng xác định và khắc phục sự cố.
Sau khi nhận được dữ liệu từ Web Server, trình duyệt web (browser) sẽ bắt đầu quá trình phân tích và hiển thị nội dung website cho người dùng. Trình duyệt không chỉ giúp hiển thị đúng nội dung được yêu cầu mà còn đóng vai trò phát hiện các lỗi nếu xảy ra, chẳng hạn như đường dẫn tài nguyên bị lỗi hoặc không tải được. Điều này giúp người dùng có trải nghiệm truy cập web mượt mà, ngay cả khi hệ thống gặp phải một số vấn đề nhỏ.
Web server là thành phần quan trọng trong việc vận hành các trang web, với nhiều tính năng nổi bật giúp tối ưu hóa quá trình xử lý và truyền tải dữ liệu.
Nhờ những đặc điểm trên, web server đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo hoạt động ổn định, linh hoạt và hiệu quả của các trang web, mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.
Web server kết hợp cả phần cứng và phần mềm để đảm bảo hoạt động hiệu quả. Dưới đây là mô tả về vai trò và chức năng của từng phần:
Phần cứng của web server đóng vai trò nền tảng quan trọng đảm bảo khả năng lưu trữ, xử lý và truyền tải dữ liệu trên mạng Internet ổn định, mượt mà. Máy chủ server là yếu tố trung tâm, được thiết kế như một máy tính chuyên dụng với vi xử lý mạnh mẽ, bộ nhớ RAM dung lượng lớn và ổ cứng SSD hoặc HDD để lưu trữ các tệp tin, cơ sở dữ liệu và xử lý hàng triệu yêu cầu từ người dùng. Máy chủ phải hoạt động liên tục 24/7 để duy trì hoạt động của website và ứng dụng.
Ngoài ra, hệ điều hành đóng vai trò hỗ trợ và quản lý các dịch vụ trên web server. Các hệ điều hành phổ biến như Linux (Ubuntu, CentOS) hoặc Windows Server cung cấp giao diện thân thiện và các công cụ quản lý tối ưu, đảm bảo khả năng vận hành trơn tru và an toàn.
Cuối cùng, mạng và kết nối là yếu tố không thể thiếu để web server có thể giao tiếp với các máy khách qua giao thức TCP/IP. Kết nối mạng thường sử dụng Ethernet để đảm bảo tốc độ và độ ổn định cao, hoặc Wi-Fi và các công nghệ mạng khác trong các hệ thống linh hoạt hơn. Tất cả những yếu tố trên kết hợp với nhau để tạo nên một hệ thống web server hiệu quả, đáp ứng được nhu cầu xử lý lượng lớn dữ liệu và tương tác từ người dùng.
Phần mềm Web Server là yếu tố cốt lõi giúp máy chủ web xử lý yêu cầu từ các máy tính khách (client) và phục vụ các tài nguyên web tương ứng. Các phần mềm web server phổ biến hiện nay có thể kể đến như Apache HTTP Server, Nginx, Microsoft IIS, và Lighttpd. Chúng hoạt động như một cầu nối, nhận các yêu cầu HTTP từ trình duyệt, xử lý dữ liệu, và trả lại nội dung thích hợp như trang HTML, hình ảnh, hoặc các tệp JavaScript.
Ngoài ra, web server còn hỗ trợ ngôn ngữ lập trình và framework để tạo ra các trang web động. Điều này cho phép xử lý các logic ứng dụng phức tạp và tương tác với cơ sở dữ liệu. Ví dụ, các web server hiện nay thường hỗ trợ các ngôn ngữ lập trình phổ biến như PHP, Python, Node.js, và các framework như Django, Flask, hoặc Ruby on Rails để xây dựng và quản lý các ứng dụng web hiệu quả.
Bên cạnh đó, cơ sở dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và truy xuất thông tin. Các hệ quản trị cơ sở dữ liệu như MySQL, PostgreSQL, và MongoDB thường được tích hợp với web server để cung cấp thông tin theo yêu cầu từ người dùng. Sự phối hợp giữa phần mềm web server, ngôn ngữ lập trình, và cơ sở dữ liệu giúp đảm bảo trải nghiệm người dùng mượt mà, đồng thời tối ưu hiệu suất và bảo mật của website.
Trên máy chủ web, tệp tin và dữ liệu web được lưu trữ trong hệ thống tệp. Khi máy chủ nhận được yêu cầu HTTP, nó sẽ tìm kiếm và truy xuất các tệp cùng dữ liệu cần thiết từ hệ thống tệp tin để đáp ứng yêu cầu đó. Sau đây là phương thức lưu trữ file và giao tiếp qua HTTP trong web server.
Web server có nhiệm vụ lưu trữ toàn bộ các tệp tin cần thiết để vận hành một website, bao gồm file HTML, CSS, JavaScript, hình ảnh, video, và các tệp tin khác. Thay vì lưu trữ những tệp này trên máy tính cá nhân, việc sử dụng web server mang lại sự tối ưu và tiện lợi hơn. Người dùng có thể tải các tệp tin lên máy chủ thông qua giao diện quản lý file của dịch vụ lưu trữ web hoặc sử dụng công cụ FTP để truyền tải từ máy tính cá nhân lên máy chủ một cách dễ dàng.
Khi các tệp tin được lưu trữ trên web server, chúng được đặt tại một vị trí cụ thể trên máy chủ và được quản lý bởi phần mềm web server. Điều này giúp cho việc quản lý và truy cập trở nên hệ thống hóa và nhanh chóng. Khi người dùng gửi yêu cầu truy cập một website, web server sẽ truy xuất các tệp tin cần thiết từ vị trí lưu trữ, xử lý chúng và hiển thị trên trình duyệt của người dùng.
Một trong những chức năng quan trọng của web server là giao tiếp qua giao thức HTTP. HTTP là một giao thức truyền thông giữa hai thiết bị, thường là giữa máy khách (client) và máy chủ (server), dựa trên tập hợp các quy tắc truyền tải siêu văn bản. Điểm đặc trưng của HTTP là sử dụng các lệnh văn bản thuần túy, giúp dễ đọc và hiểu, đồng thời là giao thức stateless, nghĩa là không lưu lại trạng thái hoặc thông tin về các thao tác trước đó giữa máy khách và máy chủ.
Quy trình giao tiếp qua HTTP diễn ra như sau máy khách gửi một yêu cầu HTTP đến máy chủ, yêu cầu này thường chứa URL hoặc các tham số liên quan để chỉ định tệp tin hoặc tài nguyên cần truy cập. Máy chủ nhận yêu cầu, xử lý, và gửi lại phản hồi HTTP (HTTP response) phù hợp. Quá trình này dựa trên các phương thức HTTP như:
Khi giao tiếp qua HTTP, một số lưu ý cần nhớ:
Với những thông tin mà MONA Host đã chia sẻ trên, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn về Web Server là gì?. Sau đây, MONA Host tiếp tục chia sẻ đến bạn những Web Server thông dụng, phổ biến nhất hiện nay. Để bạn có thể tham khảo thêm để lựa chọn được máy chủ web phù hợp với trang web của mình.
Apache HTTP Server, hay còn gọi tắt là Apache, là một trong những phần mềm máy chủ web phổ biến nhất trên thế giới. Được phát triển và duy trì bởi Tổ chức phần mềm Apache (Apache Software Foundation), Apache là một dự án mã nguồn mở, cung cấp miễn phí giấy phép sử dụng thông qua Apache License. Với khả năng hoạt động trên nhiều hệ điều hành như Windows, Linux, Unix và macOS, Apache đã trở thành lựa chọn hàng đầu của hơn 54.2% các trang web và 53.3% số máy chủ hàng đầu tính đến năm 2018.
Apache nổi bật với nhiều tính năng linh hoạt và mạnh mẽ, bao gồm:
Ngoài ra, Apache còn hỗ trợ nhiều công nghệ tiên tiến như CGI, Virtual Hosting, HTTPS, IPv6, mang lại khả năng triển khai linh hoạt và hiệu quả cho các doanh nghiệp.
Apache Tomcat là một máy chủ web nổi tiếng, được phát triển và duy trì bởi Apache Software Foundation, chuyên hỗ trợ triển khai các ứng dụng dựa trên JavaServer Pages (JSP) và Java Servlet. Với khả năng hỗ trợ ngôn ngữ lập trình Java, Tomcat trở thành lựa chọn lý tưởng cho các dự án web sử dụng nền tảng Java. Tomcat là một phần mềm mã nguồn mở, cung cấp đầy đủ các tính năng thương mại hữu ích và được đánh giá cao về tính ổn định và hiệu quả.
Tomcat hỗ trợ nhiều phiên bản Servlet API và JSP API, đáp ứng nhu cầu phát triển ứng dụng từ cơ bản đến phức tạp. Ví dụ, Tomcat 5.5 hỗ trợ Servlet API 2.3, Tomcat 6.0 hỗ trợ Servlet API 2.4, và Tomcat 7.0 hỗ trợ Servlet API 3.0, tương ứng với các phiên bản JSP API liên quan. Điểm mạnh của Apache Tomcat bao gồm:
Nginx là một máy chủ web mã nguồn mở nổi bật, được phát triển bởi Igor Sysoev vào năm 2002 và chính thức ra mắt vào năm 2004. Nginx được thiết kế với mục tiêu tối ưu hóa hiệu suất và khả năng sử dụng tài nguyên, giúp xử lý lưu lượng truy cập lớn mà không làm giảm tốc độ hoặc hiệu suất hệ thống. Chính vì vậy, máy chủ web Nginx là một trong những máy chủ web phổ biến nhất hiện nay.
Nginx nổi bật với các tính năng chính như:
Internet Information Services (IIS) là một giải pháp máy chủ web mạnh mẽ do Microsoft phát triển và tích hợp sẵn trong hệ sinh thái Windows Server. IIS nổi bật với khả năng hỗ trợ nhiều dịch vụ quan trọng như Web Server và FTP Server, cung cấp môi trường đáng tin cậy để triển khai và quản lý các ứng dụng web. Điểm đặc biệt của IIS nằm ở cấu trúc mô-đun, cho phép các tính năng hoạt động độc lập và dễ dàng tùy chỉnh khi cần thiết.
IIS có nhiều tính năng nổi bật đáng chú ý như:
Nhờ vào tính năng mạnh mẽ và tính tương thích cao, IIS trở thành lựa chọn lý tưởng cho các doanh nghiệp sử dụng hệ điều hành Windows, đặc biệt trong môi trường Microsoft-centric, để triển khai và quản lý các ứng dụng web một cách hiệu quả.
Lighttpd là một máy chủ web mã nguồn mở được đánh giá cao nhờ hiệu suất vượt trội và khả năng tiết kiệm tài nguyên. Được lập trình bằng ngôn ngữ C, Lighttpd không chỉ dễ đọc mà còn tương thích với hầu hết các hệ điều hành phổ biến như Windows, Mac OS và Linux. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các ứng dụng web đòi hỏi xử lý tải trọng lớn nhưng vẫn đảm bảo sự ổn định và tốc độ.
Những đặc điểm nổi bật của Lighttpd bao gồm:
Khi triển khai và sử dụng web server, có một vài tiêu chí quan trọng bạn cần lưu ý để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả, an toàn và ổn định:
Lưu ý một vài điều trên, sẽ đảm bảo rằng web server không chỉ hoạt động hiệu quả mà còn mang đến trải nghiệm tốt nhất cho người dùng, đồng thời bảo vệ hệ thống khỏi các rủi ro tiềm ẩn.
Web server có nhiều ứng dụng phổ biến, dưới đây là một số ví dụ như:
Hy vọng toàn bộ thông tin trong bài viết trên của MONA Host đã giúp bạn đọc hiểu về web server là gì cũng như cách thức hoạt động và những loại Web Server đang được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về máy chủ web hãy để lại bình luận bên dưới để được đội ngũ MONA Host giải đáp nhanh chóng cho bạn nhé.
Đăng ký để nhận các bài nghiên cứu, blog, thông tin mới nhất từ chúng tôi